In de nieuwe editie van Polycaro hebben we een interessant artikel gevonden over het nut en de werking van een ontkoppelingsmat. We hebben de belangrijkste punten hier vermeld.
|
Om de vele vragen rond het nut en de
werking van ontkoppelingsmatten in tegelvloeren te kunnen duiden, en de
tegelsector hieromtrent een betere ondersteuning te kunnen bieden, heeft het
WTCB recentelijk een prenormatieve studie uitgevoerd. Hieruit kon afgeleid
worden dat de geteste ontkoppelingsmatten wel degelijk een ontkoppelende
werking hadden, dat ze gepaard gingen met een afname van de hechtsterkte en
dat ze een verhoging van de gevoeligheid voor schokken en een verwaarloosbare
tot lichte verbetering van de akoestische prestaties met zich meebrachten.
|
|
Wanneer een ontkoppelingsmat gebruiken?
|
|
Het is aangeraden om
ontkoppelingsmatten toe te passen wanneer de spanningen in het vloercomplex
sterk kunnen oplopen, zoals bij de toepassing van tegels van zeer groot
formaat, een vroege plaatsing van de tegels, de aanwezigheid van vloerverwarming
en het gebruik van donkere tegels in buitentoepassingen met een sterke
bezonning.
|
|
De prenormatieve studie die het WTCB
uitvoerde, spitste zich toe op:
|
|
de ontkoppelende werking
|
|
de hechting
|
|
de impactweerstand
|
|
de waterdampdoorlatendheid; en
|
|
de akoestische prestaties van een
aantal ontkoppelingsmatten (dun of gestructureerd)
|
|
Hier vind je de studie van het WTCB
>>
|
|
De werking van een ontkoppelingsmat
in tegelvloeren voor u getest
|
|
1. Ontkoppelende werking
|
|
Een eerste eigenschap waarover een
ontkoppelingsmat moet beschikken, is uiteraard een zekere ontkoppelende
werking. Deze moet ervoor zorgen dat de spanningen, horizontale en verticale
bewegingen en trillingen gedeeltelijk (of helemaal niet) van de dekvloer naar
de vloerbetegeling overgedragen worden, waardoor het risico op scheurvorming
in en/of loskomen van de betegeling beperkt wordt.
|
|
Aangezien er geen genormaliseerde
proefmethode bestaat voor de beoordeling van deze ontkoppelende functie,
hebben onze medewerkers zich in het kader van deze studie gebaseerd op de
proefmethoden voor vergelijkbare eigenschappen van tegellijmen en mechanisch
verbonden houten liggers. Zodoende kon er voor de verschillende matten een
ontkoppelingscoëfficiënt of gammafactor bepaald worden, die varieert tussen 0
(volledige ontkoppeling) en 1 (volledige koppeling). Uit de studie kon
afgeleid worden dat de beproefde ontkoppelingsmatten tussen 0,19 en 0,75
scoorden, terwijl de factor van de traditionele verlijmde opbouw zo’n 0,9
bedroeg.
|
|
Er kan dus besloten worden dat alle
beproefde ontkoppelingsmatten over een zekere ontkoppelende werking
beschikken, zij het bij de ene al wat groter dan bij de andere.
|
|
WTCB wijst er wel op dat de proeven
niet uitgevoerd werden op de door de fabrikant voorgeschreven systeemopbouw,
maar op de onderdelen zelf.
|
|
2. Ontkoppelingsmat = betere
hechting?
|
|
Een goede hechting van de afwerklaag
aan de ondergrond is cruciaal om te voorkomen dat de vloerafwerking zou
loskomen. In de normen voor lijmen en vloeibaar aangebrachte
waterdichtingsproducten onder betegeling worden hiervoor minimumeisen (veelal
0,5 N/mm²) vooropgesteld, ook na verouderingscycli.
|
|
Uit de studie is gebleken dat de
hechtsterkte tussen de afwerking en de ondergrond bij de gebruikte tegellijm
1,56 N/mm² bedraagt en bij eenzelfde opbouw met de verschillende
ontkoppelingsmatten slechts 0,62 tot zelfs 0,07 N/mm2.
|
|
werking ontkoppelingsmatten
tegelvoeren
|
|
Tabel: vergelijking van de
ontkoppeling en hechting van met epoxylijm of tegellijm verlijmde opbouwen en
van opbouwen met verlijmde gestructureerde matten (G1 tot G4) en membranen
(M1 tot M3)
|
|
Hierbij moet er opgemerkt worden dat
de toevoeging van een ontkoppelingsmat voor een wijziging in de
spanningstoestand van de vloeropbouw zorgt. Zo worden de schuifspanningen
gedeeltelijk (of volledig) opgevangen door de ontkoppelingsmat. Bijgevolg kan
een lagere hechtsterkte volstaan om de verschillende vloerlagen samen te
houden. Daarom wordt er momenteel in de hierin gespecialiseerde ISO-werkgroep
(Internationale Organisatie voor Standaardisatie) voor geijverd om voor de
verlijmde ontkoppelingsmatten een minimale hechtsterkte van 0,20 N/mm² op te
leggen. Aangezien de hechting van de betegeling aan de ondergrond evenzeer
afhankelijk is van de mate van ontkoppeling, zou er ook een maximale
gammafactor opgelegd moeten worden.
|
|
3. Impactweerstand
|
|
De impactweerstand werd volgens twee methoden
beproefd op drie verschillende ontkoppelingsmatten en tegeldiktes. Uit deze
proeven is gebleken dat deze weerstand vermindert bij het gebruik van een
ontkoppelingsmat en dat dit verschijnsel zich in het bijzonder laat gevoelen
bij de zwevende matten. Er kan dan ook besloten worden dat de keramische
tegels bij vloeropbouwen met een ontkoppelingsmat niet dunner mogen zijn dan
wat aanbevolen wordt voor vloeropbouwen zonder ontkoppelingsmat en dat de
tegels minstens 6 mm dik moeten zijn.
|
|
4. Waterdampdoorlatendheid
|
|
Vermits de waterdampdoorlatendheid
een grote rol speelt bij de droging en bijgevolg ook bij de schoteling van de
dekvloer, werd deze eigenschap eveneens bestudeerd. Hierbij werd er
vastgesteld dat de op de markt aanwezige matten op dat vlak een sterk
variërend gedrag vertonen. Bij het aanbrengen van een anhydrietvloer moet men
erop toezien dat deze voldoende droog is alvorens de ontkoppelingsmat
aangebracht wordt om schade aan de dekvloer te voorkomen.
|
|
5. Invloed op de akoestische prestaties
|
|
Tot slot werd ook het gedrag ten
aanzien van contactgeluiden (m.a.w. de afstraling in de ruimte zelf en de
overdracht naar de onderliggende ruimte) onderzocht. Hieruit kon afgeleid
worden dat de bevestigingswijze van de ontkoppelingsmat op de dekvloer
bepalend blijkt te zijn voor de te verwachten akoestische impact. Zo hebben
de verlijmde ontkoppelingsmatten een nagenoeg verwaarloosbaar akoestisch
effect, terwijl er bij een zwevende plaatsing – ondanks de geringe
verbetering van de contactgeluidsisolatie naar de onderliggende ruimte – een
aanzienlijke versterking van het in de ruimte afgestraalde geluid optreedt.
|
|
Nabeschouwing
|
|
De resultaten van de door het WTCB
uitgevoerde prenormatieve studie zullen overgemaakt worden aan de ISOwerkgroep
die als opdracht heeft om een productnorm op te stellen die eigenschappen en
minimumeisen voor ontkoppelingsmatten definieert. Er zal uiteraard ook
teruggekoppeld worden naar de Belgische sector.
|
|
Opgelet: deze prenormatieve studie is
evenwel nog niet helemaal afgerond. Zo worden er momenteel nog een aantal
proeven met betrekking tot de temperatuursinvloeden en buitentoepassingen
afgewerkt.
|
|
De resultaten hiervan zullen in een
later stadium bekendgemaakt worden.
|
.jpg)
